Jak prawidłowo wykonywać masaż serca? Najczęstsze błędy

Choć ciągle mówi się o konieczności posiadania wiedzy z zakresu pierwszej pomocy, aby w razie ataku choroby lub niefortunnego wypadku móc uratować komuś życie, w wielu przypadkach świadkowie zdarzenia doznają szoku, zapominając o podstawowych zasadach. Dlatego przypominamy o tym, jak prawidłowo wykonywać masaż serca i jakich błędów podczas reanimacji należy unikać. Jest to o tyle ważne, że właściwa pomoc może istotnie zwiększyć szanse na przeżycie poszkodowanego (nawet dziesięciokrotnie).

Pierwsza pomoc w nagłej sytuacji 

Pracownicy służby zdrowia odgrywają kluczową rolę w ratowaniu życia, jednak często w nagłych sytuacjach nie są obecni na miejscu zdarzenia. Wtedy często o przeżyciu poszkodowanego decyduje pierwsza pomoc, podjęta przez świadków wypadku lub innych obecnych na miejscu zdarzenia. Ważne jest jednak, aby podejmować działania w sposób przemyślany, zgodne z ogólnie przyjętymi zasadami udzielania pierwszej pomocy, w tym resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO).

Masaż serca – najczęstsze błędy 

Nieprawidłowości podczas wykonywania masażu serca mogą pogorszyć stan pacjenta, dlatego warto wiedzieć, jakich błędów unikać podczas tej procedury. Do najczęstszych z nich zalicza się:

• niewystarczająco mocny ucisk – podczas uciskania klatki piersiowej ważne jest, aby wywierać odpowiedni nacisk (na głębokość około 5 cm), który pomoże w przywróceniu krążenia krwi i dopływie tlenu do mózgu,
• niewystarczająco szybki ucisk – zasady pierwszej pomocy uwzględniają 100-120 uciśnięć na minutę, 
• zginanie ramion – aby zastosować odpowiednią siłę do uciśnięć klatki piersiowej, ręce powinny być wyprostowane. Trzymając w ten sposób ramiona, można uciskać klatkę piersiową ciężarem ciała, a nie mięśniami, co zapobiega szybkiemu zmęczeniu,
• niewłaściwą pozycję – podczas masażu serca najlepiej ustawić się w pozycji z rozsuniętymi kolanami (zapewnia stabilność); ramiona powinny znajdować nad klatką piersiową poszkodowanego, a uciski powinny być wykonywane samą nasadą, nie całą dłonią,
• zbyt wczesne przerwanie masażu serca – niezwykle ważną zasadą pierwszej pomocy jest kontynuowanie RKO do czasu przybycia służb ratownictwa medycznego. Można je przerwać dopiero, gdy pacjent wykazuje oznaki odzyskiwania przytomności lub w sytuacji pojawienia się zagrożenia w bliskim otoczeniu akcji ratowniczej,
• nieangażowanie innych obecnych – wykonywanie masażu serca to duży wysiłek fizyczny dla ratującego, dlatego RKO powinny wykonywać co najmniej dwie osoby (zmieniające się co jakiś czas), aby zachować ciągłość procedury.  

Jak uniknąć błędów podczas masażu serca?

W uniknięciu błędów związanych z wykonywaniem masażu serca z pewnością pomoże odpowiednie szkolenie z zakresu resuscytacji krążeniowo-oddechowej prowadzone przez certyfikowanego instruktora, najlepiej ratownika medycznego. Nauka właściwych technik i zasad dotyczących tego, jak prawidłowo pomóc poszkodowanemu pozwoli w sytuacji zagrożenia na podjęcie skutecznych działań, które mogą w przyszłości uratować komuś życie. Do innych ważnych kwestii zalicza się:

• postępowanie zgodnie z najnowszymi wytycznymi dotyczącymi resuscytacji krążeniowo-oddechowej oraz pamiętanie o najważniejszych zasadach podczas wykonywania masażu serca,
• zachowanie spokoju – w sytuacji awaryjnej niezwykle ważne jest niepanikowanie i skupienie, które zapewni jasność umysłu i podjęcie przemyślanych działań, 
• zastosowanie defibrylatora zewnętrznego (jeśli znajduje się w pobliżu zdarzenia), który pozwoli na skuteczne i bezpieczne przywrócenie akcji serca po zastosowaniu go zgodnie z zaleceniami.