Mrowienie w nogach – jakie mogą być jego przyczyny

Parastezje, czyli uczucie mrowienia lub drętwienia, to powszechne objawy, których często doświadczają osoby długotrwale przebywające w tej samej pozycji. Choć taki stan zazwyczaj nie świadczy o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu organizmu, niewyjaśnione lub często powtarzające się mrowienie w nogach może świadczyć o poważniejszych problemach zdrowotnych.

Mrowienie w nogach – możliwe przyczyny

Mrowienie w nogach wynika z tymczasowego zmniejszenia przepływu krwi lub nacisku na nerwy (jak podczas długotrwałego siedzenia w jednej pozycji) i zwykle ustępuje po podjęciu ruchu. Może mieć charakter tymczasowy lub przewlekły, a niekiedy objawom towarzyszy także uczucie ciepła lub zimna w kończynach dolnych albo pieczenie.

Często mrowienie w nogach stanowi następstwo:

niedoboru witamin, zwłaszcza witaminy B12 i kwasu foliowego,
odmrożenia i uszkodzeń z nim związanych,
przyjmowania niektórych leków, np. podawanych podczas chemioterapii, leków na AIDS czy niektórych antybiotyków,
narażenia na substancje toksyczne, w tym metale ciężkie,
zabiegów chirurgicznych,
zapalenia naczyń krwionośnych,
urazu lub kontuzji, na przykład urazu pleców, struktur w kończynach dolnych, uszkodzonego nerwu w odcinku lędźwiowym kręgosłupa,
nacisku na nerw, na przykład nerw kulszowy (od dolnej miednicy do pośladków i nóg), tzw. rwa kulszowa.

Mrowienie w nogach jest także charakterystyczne dla radikulopatii, czyli stanu, w którym dochodzi do ucisku lub podrażnienia nerwów, lub rozwoju stanu zapalnego. Stan ten może być spowodowany na przykład przepukliną dysku. Radikulopatia lędźwiowa (oddziałująca na dolną część pleców) może objawiać się mrowieniem i drętwieniem kończyn dolnych, także stóp.

Mrowienie w nogach a choroby podstawowe

Z kolei długotrwałe, niewyjaśnione lub powtarzające się mrowienie oraz drętwienie nóg może wskazywać na rozwój choroby wpływającej na ośrodkowy układ nerwowy, lub prawidłowy przepływ krwi – udar, stwardnienie rozsiane czy zaburzenie pracy nerwów obwodowych. Często parastezje stanowią następstwo neuropatii, czyli trwałego uszkodzenia nerwów na skutek rozwoju choroby podstawowej, na przykład cukrzycy (typu 1 i 2), reumatoidalnego zapalenia stawów, niedoczynności tarczycy czy infekcji (np. boreliozy).

Czynniki ryzyka parastezji

Choć, jak wspomniano powyżej, parastezje mogą być spowodowane różnymi sytuacjami, chorobami i stanami zdrowia, wyróżnia się czynniki ryzyka zwiększające predyspozycje do ich występowania. Zalicza się do nich przede wszystkim nadwagę i otyłość, ciążę związaną ze zwiększaniem się masy ciała oraz długotrwałe przebywanie w jednej pozycji, na przykład u osób długotrwale leżących.

Jak uniknąć mrowienia w nogach?

W zapobieganiu mrowienia w nogach z pewnością skuteczne będzie unikanie długotrwale powtarzających się ruchów, które mogłyby powodować ucisk na nerwy oraz przebywania w jednej pozycji. Warto pamiętać o zachowywaniu odpowiedniej postawy i podejmowaniu ruchu w ciągu dnia – zwłaszcza w przypadku osób pracujących przy komputerze zalecane jest regularne wstawanie i poruszanie się lub krótka gimnastyka. Niezwykle ważne jest dbanie o prawidłową masę ciała i prowadzenie zdrowego trybu życia, który pozwoli zredukować ryzyko nadwagi lub otyłości, a także zmniejszy prawdopodobieństwo wystąpienia różnych chorób, w tym cukrzycy. Jeśli mrowienie w kończynach dolnych pojawia się w niewyjaśnionych okolicznościach lub ma charakter przewlekły, konieczna jest konsultacja z lekarzem oraz wykonanie badań obrazowych, na przykład prześwietlenia.